Жаһандық сын-тегеуріндер тұрғысындағы көші-қон саясаты: Қазақстандағы зияткерлік көші-қон себептерін талдау
DOI:
https://doi.org/10.52123/1994-2370-2022-825Түйін сөздер:
Қазақстан, зияткерлік әлеует, шетелдік жоғары оқу орындарының түлектері, "Болашақ" бағдарламасы, зияткерлік көші-қонАңдатпа
Бұл мақалада шетелдік университеттерде оқуын аяқтаған қазақстандықтардың зияткерлік көші-қоны қарастырылады.
Шетелде тұратын шетелдік университеттердің 22 қазақстандық түлектерімен жүргізілген терең сұхбаттардың нәтижелері бойынша олардың басқа елдерге көшу мотивтері мен себептері талданады, білім беру көші-қонының зияткерлік көші-қонға айналу процесі зерттеледі, Қазақстандықтардың отанына оралуға дайындығына әсер ететін факторлар қарастырылады.
Зерттеу нәтижелері шетелге көші-қонның негізгі себептері: отбасылық жағдайлар, құзыреттер мен алған білімдерін толық қолдану мүмкіндігі, кәсіби тәжірибе алу, сондай-ақ экономикалық дамудың жоғары деңгейі, жайлылық пен қауіпсіздік, жұмысқа орналасу процесінің ашықтығы және қабылдаушы елдердегі қанағаттанарлық жалақы болып табылатындығын көрсетті.
Сонымен қатар, зерттеуге сәйкес, Қазақстаннан жоғары білікті мамандарды итермелейтін факторлар: мансаптық өсу перспективаларының болмауы, жалақының төмендігі, қазіргі саяси жүйемен келіспеушілік және климаттық жағдайлар болып табылады.