ҚАЗАҚСТАННЫҢ ЗЕЙНЕТАҚЫ ЖҮЙЕСІНЕ ДЕМОГРАФИЯЛЫҚ ЖӘНЕ ЭКОНОМИКАЛЫҚ ФАКТОРЛАРДЫҢ ӘСЕРІН БАҒАЛАУ
DOI:
https://doi.org/10.52123/1994-2370-2025-1536Кілт сөздер:
пенсионная система, демографические факторы, тенденция развития, прогнозирование, сценарии развития, финансовая устойчивость, социальная справедливостьАңдатпа
Бұл мақалада Қазақстанның зейнетақы жүйесіне демографиялық және экономикалық факторлардың әсері туралы зерттеулердің нәтижелері берілген. Ұлттық зейнетақы жүйесін дамытудың негізгі тенденциялары мен проблемалары қарастырылып, оның қаржылық тұрақтылығы мен ол қамтамасыз ететін әлеуметтік әділеттілікке талдау жүргізілді. Отандық зейнетақы жүйесіне әсер ететін демографиялық және экономикалық факторларды талдау үшін салыстырмалы, корреляциялық-регрессиялық талдау әдістері, сондай-ақ модельдеу әдісі қолданылды. Көрсетілген әдістерді жүзеге асыру үшін Microsoft Excel, SPSS және AnyLogic компьютерлік бағдарламалары қолданылды. Мақалада Қазақстан Республикасының зейнетақы жүйесіне демографиялық және экономикалық факторлардың әсері талданады. Сонымен қатар, демографиялық және экономикалық жағдайды дамытудың әртүрлі сценарийлері бойынша Қазақстандағы зейнетақы төлемдерін модельдеу және болжау нәтижелері берілген. Алынған деректер негізінде тиісті нұсқаулар анықталып, практикалық ұсыныстар тұжырымдалды. Жүргізілген зерттеулердің нәтижелері белгілі бір ғылыми-тәжірибелік маңыздылығымен сипатталады және отандық зейнетақы жүйесі туралы білімді кеңейтуге ықпал етеді. Үздік халықаралық тәжірибені ескере отырып, Қазақстанда зейнетақымен қамсыздандыруды жақсарту бойынша тиісті стратегиялар мен шараларды әзірлеу үшін пайдалы ақпаратты қамтиды.
Сілтемелер
Lee, R., Reinsdorf, M. How does population aging affect the macroeconomy? [Теxt] // NBER Macroeconomics Annual. – 2020. – № 35(1). – Р. 1–50.
Holzmann, R., Alonso-Garcia, J. & Labit-Hardy, H. NDC schemes and the labor market : Issues and options [Теxt] // Progress and challenges of nonfinancial defined contribution pension schemes. – 2019. – № 1(1). – Р. 377–410.
Doctrinal, L. Left partisan politics and pension privatisation at the crossroads of political legacy and contemporary politics (1980–2017) [Теxt] // Social Policy & Administration. – 2023. – № 57(1). – Р. 23–45.
Фрумина, С. В. Демографические факторы и их влияние на развитие пенсионной системы России [Текст] // Успехи геронтологии. – 2018. – № 31(3). – С. 419–426.
Бабышев, В. Ю. Влияние демографического старения на пенсионные системы [Текст] // Успехи геронтологии. – 2021. – № 34(5). – С. 861–869.
Prettner, K., Prskawetz, A. Demographic change in models of endogenous economic growth : A survey [Теxt] // Central European Journal of Operations Research. – 2019. – № 18(4). – Р. 593–608.
Sanchez-Romero, M., Abio, G. & Patxot, C. Contribution to the public pension system and fertility : A unified economic-demographic model of endogenous fertility and intergenerational transfers with policy simulations for Spain and Germany [Теxt] // Journal of Population Economics. – 2019. – № 32(4). – Р. 1235–1278.
Barr, N., Diamond, P. Reforming pensions : Principles, analytical errors and policy directions [Теxt] // International Social Security Review. – 2018. – № 71(2). – Р. 3–36.
Chlon-Dominczak, A., Strzelecki, P. The minimum pension as an instrument of poverty protection in the defined contribution pension system – an example of Poland [Теxt] // Journal of Pension Economics and Finance. – 2018. – № 17(3). – Р. 419–436.
Lee, R., Mason, A. Cost of aging [Теxt] // Finance & Development. – 2017. – № 54(1). – Р. 7–9.
References
Lee, R., Reinsdorf, M. How does population aging affect the macroeconomy? [Теxt] // NBER Macroeconomics Annual. – 2020. – № 35(1). – Р. 1–50.
Holzmann, R., Alonso-Garcia, J. & Labit-Hardy, H. NDC schemes and the labor market : Issues and options [Теxt] // Progress and challenges of nonfinancial defined contribution pension schemes. – 2019. – № 1(1). – Р. 377–410.
Doctrinal, L. Left partisan politics and pension privatisation at the crossroads of political legacy and contemporary politics (1980–2017) [Теxt] // Social Policy & Administration. – 2023. – № 57(1). – Р. 23–45.
Frumina, S. V. Demograficheskiye faktory i ikh vliyaniye na razvitiye pensionnoy sistemy Rossii [Demographic factors and their impact on the development of pension system in Russia] [Tekst] // Uspekhi gerontologii. – 2018. – № 31(3). – Р. 419–426.
Babyshev, V. YU. Vliyaniye demograficheskogo stareniya na pensionnyye sistemy [The impact of demographic aging on the pension systems] [Tekst] // Uspekhi gerontologii. – 2021. – № 34(5). – P. 861–869.
Prettner, K., Prskawetz, A. Demographic change in models of endogenous economic growth : A survey [Теxt] // Central European Journal of Operations Research. – 2019. – № 18(4). – Р. 593–608.
Sanchez-Romero, M., Abio, G. & Patxot, C. Contribution to the public pension system and fertility : A unified economic-demographic model of endogenous fertility and intergenerational transfers with policy simulations for Spain and Germany [Теxt] // Journal of Population Economics. – 2019. – № 32(4). – Р. 1235–1278.
Barr, N., Diamond, P. Reforming pensions : Principles, analytical errors and policy directions [Теxt] // International Social Security Review. – 2018. – № 71(2). – Р. 3–36.
Chlon-Dominczak, A., Strzelecki, P. The minimum pension as an instrument of poverty protection in the defined contribution pension system – an example of Poland [Теxt] // Journal of Pension Economics and Finance. – 2018. – № 17(3). – Р. 419–436.
Lee, R., Mason, A. Cost of aging [Теxt] // Finance & Development. – 2017. – № 54(1). – Р. 7–9.
##submission.additionalFiles##
Жарияланды
Дәйексөз келтіру үлгісі
Журналдың саны
Бөлім
Лицензия
Авторлық құқық (c) 2025 Светлана Золотарева, Донцов Сергей , Арынова Зульфия , Мажитова Айгуль , Шавкат Болтаев
Берілген жұмыс келесілерге сәйкес лицензияланады Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International License.
