Қазақстандағы фискалдық орталықсыздандыруды талдау

Аңдатпа

Фискалдық орталықсыздандыру экономикалық өсуді, мемлекеттік шенеуніктердің жергілікті талаптар мен қажеттіліктерге есеп беруін және жауаптылығын қоса алғанда, мемлекеттік секторды басқарудың бірқатар артықшылықтарын береді. Әр түрлі салық днерек қорларын бақылауды орталық және аймақтық үкімет арасында бөлу арқылы кірістер мен шығыстардың дербестігін арттыру жергілікті басқарудың тиімділігі мен есептілігін арттыруға ықпал етуі мүмкін. Қазақстан біртұтас мемлекет бола отырып, орталық Үкімет қабылдайтын кірістерді жинау және бөлу жөніндегі барлық шешімдерге ие. Өңірлер бойынша бөлу мөлшері, демографиясы, өңірдің ұлттық экономика үшін маңыздылығы және т.б. белгілі бір өлшемдер негізінде жүргізіледі. Бұл жергілікті шенеуніктерге мемлекеттік қызмет көрсетудегі кемшіліктері үшін кінәні үкіметке жүктеуге мүмкіндік береді. Осы мақаланың мақсаты Қазақстан өңірлеріне табыс алу бойынша көбірек есеп берушілік пен өкілеттіктер беру мемлекеттік қызметтер көрсетуді қалай жақсартатынын және жалпы ел үшін жиынтық макроэкономикалық әсер мен өсуге ықпал ететінін зерделеу болып табылады. Әдістеме қайталама көздерді (мемлекеттік есептер, бағдарламалық құжаттар және т.б.) пайдалануға негізделген. Құжат жергілікті халыққа есеп берусіз қаржылық орталықсыздандыру жергілікті қажеттіліктерге жауап берудің артықшылықтарын шектейді, сонымен бірге жергілікті фискалдық автономияның қаржылық көрсеткіштер үшін маңыздылығын атап көрсетеді.