Батыс Қазақстан агроэкожүйесінің экологиялық және энергетикалық тиімділігі
DOI:
https://doi.org/10.52123/1994-2370-2021-568Түйін сөздер:
күн энергиясы, экологиялық экономикалық тиімділік, топырақ-энергетикалық баланс, экологиялық ауыл шаруашылығын оңтайландыру, биоэнергетикалық модель, топырақ құнарлылығының энергиясыАңдатпа
Топырақ энергиясының ұдайы өндірісінің теріс сальдосы ауыл шаруашылығындағы терең экологиялық-энергетикалық дағдарысты көрсетеді. Биологиялық факторларды пайдалану көрсеткіштері, мысалы, күн энергиясы және топырақ құнарлылығының энергиясы ауыл шаруашылығы өндірісінің экологиялық және экономикалық тиімділігіне әсер етеді; күн энергиясын пайдалану тиімділігі және оның тиімділік коэффициенті талданған. Қазақстанның батыс аймағындағы жыл сайынғы тапшылықсыз топырақ балансын сақтау үшін қажетті өнімділік деңгейі анықталды. Топырақ энергиясының тапшылығын органикалық заттардың басқа көздері есебінен өтеу үшін шығымдылық деңгейінің шекті шегін анықтауды мемлекеттік реттеудің қажеттілігі дәлелденді. Ауыл шаруашылығын жаңғырту және экологиялық оңтайландыру үшін жеке ауыспалы егістердің биоэнергетикалық моделі салынды, оған сонымен қатар дақылдардың өнімділігінің көрсеткіштері, топырақтың органикалық заттарының минералдану дәрежесі және кейбір басқа да стандартты көрсеткіштер кіреді.