АСЕАН+3 елдерінің мысалында тікелей шетелдік инвестициялардың ағынына әсер ететін факторлар
DOI:
https://doi.org/10.52123/1994-2370-2022-944Түйін сөздер:
тікелей шетелдік инвестициялар, АСЕАН 3 елдері , Қазақстан, тиімді мемлекеттік басқару , ТШИ тартуАңдатпа
Жақында жүргізілген эмпирикалық зерттеулер тікелей шетелдік инвестициялар (ТШИ) қабылдаушы елдің демократиялық басқаруымен, саяси тұрақтылығымен және қолайлы макроэкономикалық жағдайымен тығыз байланысты болады деп күтілуде. Мақаланың мақсаты АСЕАН+3 (Корея, Қытай, Жапония) елдерінің мысалында ТШИ ағынының тартымдылық факторы ретінде тиімді басқарудың маңыздылығын талдау болып табылады.
1996-2018 жылдар аралығында тіркелген АСЕАН+3 елдеріндегі ТШИ ағынына тиімді басқарудың әсерін анықтау үшін ТШИ ағынына тиімді басқарудың әсерін зерттеу үшін Бүкіләлемдік басқару көрсеткіштері (WGI) пайдаланылады. Біз осы әдіснаманы Қазақстан Республикасы үшін қолдану мүмкіндігін зерттедік.
Біздің негізгі қорытындыларымызды келесідей қорытындылауға болады: саяси тұрақтылық, заңның үстемдігі, дауыс беру құқығы және есеп беру құқығы АСЕАН+3 елдеріне, әсіресе Корея экономикасына ТШИ ағынына статистикалық маңызды әсер етеді. Сонымен қатар, жалпы ішкі өнімнің (ЖІӨ) өсуі өзінің оң әсерін жалғастыруда. Алайда, реттеудің сапасы, Үкіметтің тиімділігі және сыбайлас жемқорлыққа қарсы күрес ТШИ ағынын тарту үшін маңызды емес. Негізгі қорытынды-тиімді басқару ТШИ ағынына айтарлықтай әсер ететіндігі болып табылады. Қазақстан экономикасының салалық емес аясына ТШИ тарту үшін мемлекеттің неғұрлым белсенді рөлі қажет, ол ең алдымен заңнаманың тұрақтылығына, реттеу ережелеріне, субсидиялауға және т. б. бағытталуы тиіс.
