ОРТАЛЫҚ АЗИЯДА СУ-ЭНЕРГЕТИКА КОНСОРЦИУМЫН ҚҰРУДАҒЫ КЕДЕРГІЛЕР
DOI:
https://doi.org/10.52123/1994-2370-2025-1316Түйін сөздер:
су-энергетикалық консорциум, су ынтымақтастығы, су заңнамасы, қақтығыс, аумақтық даулар.Аңдатпа
Ел тәуелсіздігінің барлық кезеңінде Амудария мен Сырдария трансшекаралық өзендерінің су ресурстарын басқарудың ұтымды жолдарын табуға тырысуда. Су-энергетикалық консорциум құру идеясы алғаш рет 2018 жылы айтылды, оның негізгі мақсаты су ресурстарын ирригация мен гидроэнергетикаға теңгерімді пайдалану болып табылады. Дегенмен, өзара тиімді және болжамды су ынтымақтастығын құру жергілікті деңгейде және аумақтық проблемалар аясында негіздемелік келісімдерге негізделген. Мақалада өңірлік деңгейде су саласындағы ынтымақтастықты құқықтық қамтамасыз ету мәселелері және Орталық Азия елдерінің су ресурстарын басқару саласындағы халықаралық құқықтық актілерді ратификациялауына қатысты істердің жай-күйі талқыланады. Сондай-ақ Ферғана алқабында орналасқан этникалық анклавтардың су және жер ресурстарын пайдаланудағы достық қарым-қатынасына кедергі келтіретін мәселелері қозғалады. Мақалада ішкі проблемалардан басқа Сенегал өзені бассейні елдерінің су-энергетикалық ынтымақтастығын құрудың табысты тәжірибесі және оны Орталық Азия аймағында қолдану мүмкіндіктері талқыланады.