ХХІ ғасыр теңіз жібек жолы жобасы шеңберіндегі Қытай Халық Республикасының әскери – теңіз саясаты және таяу шығыс елдерімен қарым-қатынасы
DOI:
https://doi.org/10.52123/1994-2370-2023-1114Түйін сөздер:
Қытай, әскери саясат, аймақтық ынтымақтастық, геосаяси бәсекелестікАңдатпа
Жаһандық саяси ландшафт жылдам өзгеріп жатқан дәуірде және Қытайдың қарқынды дамуы жағдайында бұл елдің заманауи әскери саясаты әлемдік қауымдастықтың назарын аударатын негізгі факторға айналуда. Қытай жүргізіп жатқан заманауи әскери-теңіз саясаты, елдің егемендігін, қауіпсіздігін және ұлттық мүдделерін қорғауға бағытталған қадам. Қазіргі таңда Қытай Халық Республикасының геосаяси бағытында Таяу Шығыс аймағының орны үлкен. Сонымен қатар, аймақтық ынтымақтастықты және Шығыс-Батыс арасындағы сауда мен инвестицияны дамытуға бағытталған ауқымды инфрақұрылымдық «Бір белдеу бір жол», «ХХІ ғасырдағы теңіз Жібек жолы» геосаяси жобаларын дамыту жолындағы стратегиялық мақсаттарын жүзеге асыру үшін Қытай стратегияларында Таяу Шығыс аймағының маңызы артып отыр. Осы мақалада, Қытай Халық Республикасының қазіргі әскери саясатының даму үрдістері қарастырылып, Таяу Шығыс аймағы, оның ішінде Парсы Шығанағы мен Солтүстік Африка аймағындағы араб елдеріндегі геосаяси, әскери-теңіз мүдделеріне талдау жасалады. Қытайдың Парсы Шығанағындағы, Қызыл теңіздегі және Үнді мұхитындағы әскери-саяси мүдделері зерделеніп, аймақтың жетекші елдерімен қарым қатынасы қарастырылады.